Op 9 december jl. heeft het kabinet gereageerd op de CPB-evaluatie van de fiscale bedrijfsopvolgingsregelingen. Het betreft specifiek de CPB-evaluatie van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) in de schenk- en erfbelasting en de doorschuifregeling (DSR) in de inkomstenbelasting.
Kortgezegd heeft het CPB in het rapport geconcludeerd dat de zowel de BOR als DSR doeltreffend zijn in het voorkomen van continuïteitsgevaar voor ondernemingen. De BOR wordt daarnaast als niet doelmatig bestempeld, omdat bij ongeveer driekwart van de overdrachten voldoende financiële middelen aanwezig zijn om de erf- of schenkbelasting te voldoen. De doelmatigheid van de DSR heeft (nog) niet goed beoordeeld kunnen worden.
Naar aanleiding van het rapport kiest het kabinet ervoor de regelingen niet af te schaffen, maar aan te passen waar nodig. Het kabinet is voornemens de regelingen beter uitvoerbaar te maken.
Doel
Het kabinet wil in de komende maanden kijken naar de beste manier om de DSR en BOR aan te passen. Doel daarbij is een positieve uitwerking op de doelmatigheid en uitvoerbaarheid van de regelingen. Hierbij wil het kabinet nadrukkelijk oog hebben voor de knelpunten die ondernemers ervaren bij de toepassing van de regelingen.
Dit zal uiteindelijk moeten leiden tot eenvoudiger toepasbare regels en minder juridische procedures. In het voorjaar van 2023 gaat het kabinet bekijken welke aanpassingen van de fiscale bedrijfsopvolgingsregelingen nodig en/of wenselijk zijn. Het kabinet laat daarvoor onderzoek doen naar onder andere de volgende vragen:
- Op welke wijze kan een beter onderscheid worden gemaakt tussen ondernemings- en beleggingsvermogen voor de BOR en DSR? (naast het standaard aanmerken van verhuurd onroerend goed als beleggingsvermogen)
- Is het mogelijk om de toepasbaarheid van de BOR en DSR te beperken tot reguliere aandelen waarmee daadwerkelijk ondernemingsrisico wordt gelopen?
- Is het wenselijk om de dienstbetrekkingseis in de DSR te laten vervallen, dan wel op een andere wijze in te vullen?
- Kan de huidige bezits- en voortzettingseis in de BOR worden aangepast op een manier die de flexibiliteit van ondernemingen ten goede komt? (denk aan de wijziging van ondernemingsactiviteiten)
- Is het mogelijk om de toepassing van de DSR en BOR te beperken tot een eenmalige toepassing per onderneming?
- Welke beleidsopties die door het CPB worden aangedragen voor doelmatigere bedrijfsopvolgingsregelingen zijn wenselijk?
- Welke knelpunten die ondernemers ervaren bij toepassing van de regelingen kunnen worden verholpen?
- Wat is de exacte verhouding tussen het ondernemings- en beleggingsvermogen in de BOR?
Daarnaast wordt onderzocht of het wenselijk is een familiebegrip in de BOR op te nemen. Hierbij wordt gedacht aan het opnemen van een extra voorwaarde, op grond waarvan bijvoorbeeld 50% van de aandelen en het stemrecht in bezit moeten zijn van één familie. Het kabinet merkt daarover meteen op dat dit de toepassing van de BOR niet eenvoudiger zal maken.
Vervolgstappen
In het voorjaar van 2023 gaat het kabinet de tussentijdse conclusies ten aanzien van bovenstaand onderzoek meenemen in de besluitvorming. Uiterlijk aan het eind van de eerste helft van 2023 wordt de Tweede Kamer geïnformeerd over de exacte uitkomsten van het onderzoek. Tot slot zal het kabinet de uitkomsten van het onderzoek mee nemen in wetgeving in het Belastingplan 2024.