Onlangs is door de staatssecretaris van Financiën een beleidsbesluit gepubliceerd over de toepassing van de zogenoemde ‘lucratiefbelangregeling’ in internationale situaties. Dit besluit is met ingang van 24 november 2021 in werking getreden en kent terugwerkende kracht tot en met 16 november 2021.
Bij een lucratief belang kunnen in internationale situaties onduidelijkheden optreden over de verdragstoepassing op de verschillende elementen waaruit een lucratief belang kan bestaan, zoals rente, dividend of een waardestijging van aandelen. De staatssecretaris geeft in dit besluit zijn standpunten daarover weer, en geeft bovendien een goedkeuring in geval van emigratie gevolgd door verkoop van het lucratieve belang.
Er is sprake van een lucratief belang indien (het rendement op) een vermogensbestanddeel mede een beloning beoogt te zijn voor verrichte werkzaamheden. Te denken valt aan een bestuurder van een onderneming die bepaalde preferente aandelen in die onderneming krijgt waarvan het rendement onder meer afhangt van de inspanningen van die bestuurder. Door de lucratiefbelangregeling worden de voordelen uit dergelijke vermogensbestanddelen – die normaliter in box 3 vallen – in box 1 belast.
Als de bestuurder het lucratief belang houdt via een vennootschap waarin hij een aanmerkelijk belang heeft, is sprake van een middellijk lucratief belang. De voordelen uit een middellijk lucratief belang worden onder voorwaarden belast in box 2 in plaats van box 1.
In internationale situaties geldt voor de verdragstoepassing dat een zelfstandige kwalificatie van de voordelen uit lucratief belang plaatsvindt, waarbij het arbeidskarakter van de voordelen voorop staat. Daardoor wordt ten aanzien van deze voordelen het heffingsrecht verdeeld op basis van het verdragsartikel met betrekking tot niet-zelfstandige arbeid (artikel 15 OESO Model Verdrag) of op basis van beloningen voor bestuurders of commissarissen (artikel 16 OESO Model Verdrag) en niet bijvoorbeeld het dividend- of het vermogenswinstartikel dat op het onderliggende dividend of aandeel van toepassing zou zijn.
In het beleidsbesluit geeft de staatssecretaris de volgende standpunten weer:
- Bij buitenlands belastingplichtigen met een Nederlands lucratief belang zijn de voordelen uit de werkzaamheden die deels in Nederland zijn verricht, in beginsel geheel in Nederland belastbaar.
- Bij onmiddellijk gehouden lucratieve belangen zijn de hiervoor genoemde artikelen inzake niet-zelfstandige arbeid danwel bestuurders- of commissarissenbeloningen van toepassing; bij middellijk gehouden belangen (box 2) gelden het dividend- en het vermogenswinstartikel.
- Als sprake is van werkzaamheden in meerdere landen kan een pro-ratabenadering van toepassing zijn indien het onmiddellijke lucratieve belangen betreft.
Daarnaast geeft de staatssecretaris een goedkeuring voor houders van middellijke lucratieve belangen die emigreren. Hiermee wordt een mogelijk onbillijk fiscaal gevolg van verkoop van een middellijk lucratief belang na emigratie voorkomen.